[EDITORIAL] Ang ‘deep, deadly web’ ng POGOs

Napukaw ng Philippine Offshore Gaming Operators o POGO ang atensiyon natin dahil takaw-pansin ang kuwento ni Bamban Mayor Alice Guo. Kaduda-duda ang kanyang pagkatao dahil wala siyang naaalala sa kanyang nakaraan – mula sa detalye ng kanyang kabataan, mga lugar kung saan siya lumaki, saan siya nag-aaral, at sino ang kanyang titser. Iisa ang kanyang sagot: Hindi ko na po maalala.  

Pero tip of the iceberg lamang si Guo at ang kanyang selective memory at designer outfits at bags. 

Sabi ng Presidential Anti-Organized Crime Commission or PAOCC, hindi ordinaryong mga kriminal ang nagpapatakbo ng mga POGO. Karaniwang tinotorture ang mga biktima ng human trafficking na pumapalag sa abuso, forced labor, at pagkakakulong. Indikasyon ng antas ng kalupitang umiiral sa mga POGO: may photo ang mga torturer ng kanilang mga pinatay sa kanilang mobile phones. Parang pelikula, pero hindi ito pelikula. 

Ang 31-year-old Chinese na si Yu Zhou Jing ay tinorture dahil nagtangkang umalis sa Lucky South 99 sa Porac, Pampanga. Gamit ang pamalo o “stick” at electric baton, binubugbog siya sa harap ng ibang staff. Marami pa raw na tulad niya ang iligal na dinetain. Basahin dito ang kuwento ni Yu. May isang pa ngang Malaysian na inelectrocute naman sa Bamban POGO.

Saan pumapasok si Guo? Malinaw ang paper trail na nagtataglay ng ngalan ni Guo sa operasyon ng POGO sa Bamban, mula sa pagiging landlord ng lupaing tinayuan ng POGO, hanggang sa pagbibigay ng business permit. 

Batay sa description ni Senador Sherwin Gatchalian at ng PAOCC, tila may sariling mundo sa mga POGO compounds kung saan normal ang kriminalidad – human trafficking, forced labor, scam operations, at maging prostitusyon. Sa huling balita, nasa proseso ng pag-e-expand sa Ilocos Norte ang POGO sa Porac.

At hindi ito nangyayari sa Pilipinas lamang – sumasaklaw sa Southeast Asia ang operasyon ng mga sindikato at biktima. Mga taga-Myanmar, Malaysia, Vietnam, Rwanda, at Taiwan ang ilan lamang sa mga natagpuan sa mga POGO. Ang kalakhang bilang ay mga Tsino at Pilipino. (PANOORIN: In The Public Square: Running after POGOs – and Alice Guo)

Ang mga “business partner” ni Guo ay sangkot sa pinakamalaking money laundering case sa Singapore. Sa isang raid kamakailan, pinasok ng mga otoridad ang mga villa na inuupahan ng mga business partner ni Guo sa Fontana Leisure Parks and Casino sa Clark Freeport, Pampanga.

Ngayon, tila nabulabog ang sindikato at ayon sa PAOCC, natataranta ang foreign bosses na makalabas ng Pilipinas. Siyempre, iiwan nila si Alice Guo na humarap sa hustisya. 

Kung walang kasabwat sa Pilipinas, hindi makakapamayagpag ang mga POGO. Sabi ng hepe ng Philippine Amusement and Gaming Corporation o Pagcor na si Alejandro Tengco, papangalanan daw niya ang isang “former cabinet official” na nagtangkang magpadulas ng pagbibigay ng lisensiya sa mga POGO. 

At siyempre, sa antas ng polisiya, si dating pangulong Rodrigo Duterte ang nagsabatas na maging ligal ang mga POGO, dahil umano sa malaking kita mula sa gambling taxes. 

Ang poster girl ng infiltration ay si Mayor Guo. Batay sa fingerprint matching ng National Bureau of Investigation, siya si Guo Hua Ping na dumating ng Pilipinas noong 2003. Pero may nagaganap din na sistematikong paggamit ng pangalan o identity theft ng mga Pinoy. Tulad ng mga tinderang sina Rowena Evangelista, Thelma Laranan, at Rita Yturralde, ginamit ang kanilang mga pangalan, nang wala silang kamalay-malay, sa mga dokumento.

Tila nangyayari ang lahat ng ito “in plain sight” ng local government, ng mga pulis, at maging ng Pagcor. Ayon sa PAOCC, “lazy regulation, lack of political will, or the intervention of a foreign state” ang ilan sa ugat ng infiltration ng mga sindikato sa Pilipinas. Dahil sa “lazy regulation” ng Pagcor na dapat ay gatekeeper, dinagsa tayo ng mga sindikato.

Pansinin na turuan time na. Itinuturo ng local governments ang Pagcor, habang may iba pang “higher-ups” na itinuturo ang ahensiya. (BASAHIN ang mga related stories: dito at dito.)

Sabi naman ni Senadora Risa Hontiveros, mayroong “deep and deadly web of bad actors, involving international criminal syndicates, local and national politicians, and perhaps, malevolent elements of a foreign state.” Nakayayanig.

Unang hakbang ang pagba-ban ng POGO. At dapat ding isaisantabi ang bata-bata system sa Kamara – bata ka ba ni Duterte o ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr.? One enemy, one nation dapat sa usapin ng human trafficking.

Pero kailangan ng deep cleansing sa Pagcor at lalo na sa local police (na siyempre hindi naman walang-malay sa pagdagsa ng mga dayuhan sa bayan nila.) Dapat ding ma-audit ang mga LGU official ng mga bayan kung saan may impunity ang mga POGO, tulad ng Bamban at Porac. 

Tulad ng sinabi natin sa naunang Editorial: Sagad sa buto ang kasamaan ng human trafficking. Ito ay modern-day slavery. Wala itong puwang sa malaya nating lipunan. Kudos sa mga mambabatas na nagtitiyagang isiwalat ito.

Sa pagpasok ng mid-term elections, dapat maging malinaw ang posisyon ng mga kandidato, hindi lang sa West Philippine Sea, kundi pati sa POGOs. #AtinAngPilipinas. Fight human trafficking. – Rappler.com