[EDITORIAL] US Supreme Court on Trump’s immunity: Punyal sa puso ng Amerika

Ayon sa dissenting opinion ni US Supreme Court Justice Sonia Sotomayor, ang immunity na ibinigay ng US Supreme Court kay dating presidente Donald Trump ay katumbas ng pagtatalaga sa isang presidente ng US na “king above the law.”

Sinabi ni Sotomayor sa kanyang dissent, “From this day forward, Presidents of tomorrow will be free to exercise the Commander-in-Chief powers, the foreign-affairs powers, and all the vast law enforcement powers enshrined in [the US Constitution] however they please – including in ways that Congress has deemed criminal.” 

(Mula sa araw na ito, malayang magagamit ng mga susunod na presidente ang kapangyarihan bilang Commander-in-Chief, sa relasyong panlabas, at sa law enforcement o pagpapatupad ng batas, sa anumang paraan na gustuhin nila – pati na sa mga paraang tingin ng Kongreso ay kriminal.)

Para sa ating nasa Pilipinas, maaaring magka-impact ang US Supreme Court ruling sa larangan ng foreign policy. Ayon sa mga policy observers, dati nang malaya ang isang presidente ng Estados Unidos na magtakda ng direksiyon abroad – pero level-up ito. Maaaring mangahulugan ito ng “impunity for actions taken abroad.” At loaded gun yan sa kamay ng isang loose cannon na US president. 

Balikan natin ang nagaganap sa West Philippine Sea, walang sing-agresibo ang Tsina ngayon laban sa Pilipinas at Taiwan – at umiiral ang pangamba na gagalaw ang Tsina sa lalong madaling panahon upang maibalik sa poder nito ang Taiwan, at mabunutan ng pangil ang US forces na nakabase sa Pilipinas. 

Paano magre-react ang isang Donald Trump na dati nang naglatag ng “America First” foreign policy? 

Your guess is as good as ours. Ayon sa ilang kritiko ng unang termino ni Trump, ito’y nangahulugan ng “America first, but really America alone,” kung saan na-isolate ang US mula sa mga kaalyado at nagpahina sa ilang internasyonal na organisasyon tulad ng NATO. At ‘yun ay sa panahon na wala siyang king-like powers. Ano ang magiging galawan ng US sa ilalim ni Donald Trump lalo na kapag na-invoke na ang Mutual Defense Treaty ng Pilipinas at US?

Sabi ng dating abogado ni dating Presidente Richard Nixon, kung may broad presidential immunity si Nixon noon, malamang ay nakalusot ito sa kasalanan niya sa Watergate.

Malaking panalo ito para kay Trump, at sa harap ng meltdown ni President Joe Biden sa debate at lumalaking agwat ni Trump sa election surveys – milagro na lang ang magsasalba sa kampanya ni Biden at ng mga Democrats na maipanalo ang White House presidency.

Mabilis na nagbabago ang landscape sa buong mundo at tila patuloy ang pag-swing ng pendulum palayo sa demokrasya patungong otokrasya. Sa birthplace ng liberal democracy na France, unprecedented ang nakuhang puwesto ng right-wing party na RN – mabuti na lang at hindi ito nakapangibabaw sa eleksiyon. Napakagandang balita rin ang panalo ng Labour Party sa United Kingdom.

Naganap na sa Pilipinas ang nahinog sa US – laging may impact ang komposisyon ng Korte Suprema sa mga desisyon nito na may impact naman sa mga batas at kinabukasan ng bansa. Pagdating ng 2022, 13 sa 15 na nakaupong mga justice ng SC ng Pilipinas ay Duterte appointees. 

Paboritong ilagay sa pedestal ng mga abogadong PIlipino ang American jurisprudence – dahil ang justice system ng Amerika ang padron ng jurisprudence natin. Wala mang direktang dagok sa atin ang ruling bilang isang bansa ngayon, may direkta itong dagok sa demokrasya sa buong mundo. 

At punyal sa puso ng demokrasya kapag hinirang na “above the law” ang presidente, at higit na ironic na nagaganap ito sa Estados Unidos, ang bansang ilang siglong tumalima na mananagot ang gobyerno nito sa mga mamamayan.

At lalong nakanginginig na ang pulitikong makikinabang ay isang perennial liar, rabble rouser, misogynist, at disinformation peddler tulad ni Trump. Pero kung tutuusin, para sa ating mga Pilipinong dumaan kay Duterte, “been there, done that.” – Rappler.com