[EDITORIAL] Christmas convoy: successful test case of civilian vs military power

Tila naisahan ng mga Pinoy ang mga Tsino sa pakay nito na mag-deliver ng supplies sa mga tropa sa West Philippine Sea (WPS).

Matapos mag-anunsiyo ng Christmas convoy ng civil society “Atin Ito” na babalik na lang sila ng Palawan, nagpaabot ng balita ang organizers na dumaong na ang convoy sa Lawak island! 

“Nakalusot!” ‘Yan ang sabi ni Akbayan Party chairman Rafaela David at nasa proseso na raw sila ng pagda-drop-off ng donations at supplies sa frontliners ng isla. Bumalik ng Palawan ang main ship ng convoy na MV Kapitan Felix Oca pero ang mas maliit na supply boat na tumahak ng ibang landas ay nakarating naman sa Lawak Island.

Ang Lawak island ay bahagi ng Kalayaan, Palawan, pero inaangkin din ito ng Tsina, Taiwan, at Vietnam. May dalawang istruktura dito na nagsisilbing shelter sa mga sundalo at kanilang pamilya at siyang outpost ng Pilipinas sa area.

Bakit hindi natuloy ang convoy sa BRP Sierra Madre sa Ayungin Shoal? May dalawang navy warships, isang Chinese Coast guard, at isang Chinese cargo ship ang naka-”shadow” sa MV Kapitan Felix Oca, ang main ship ng mga sibilyan.

Sabi ni David, tumindi ang panganib na kinaharap ng misyon dahil sa pinakahuling water cannon attack ng Chinese sa government resupply missions sa Bajo de Masinloc at Ayungin Shoal. Sa lakas ng pagwo-water cannon ng mga Tsino, nagtamo ng “serious engine damage” ang isang barko ng Pilipinas na dapat magdadala ng supply at kinailangang hatakin pabalik ng home base. Gumamit din ang mga Tsino ng “long-range acoustic device” na nagdudulot ng sakit sa tainga ng mga Filipino crew.

Sabi ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr., “this further steeled our determination,” o lalong nagsidhi ang determinasyon ng Pilipinas na ipagtanggol ang soberanya at sovereign rights dahil sa agresyon ng mga Tsino.

Bakit mahalaga at makasaysayan ang misyon? Tulad ng sinabi ng mga resource person sa panel ng Rappler noong Oktubre, sa pakikipagtunggali sa Superpower na Tsina, huwag magpokus sa mga kagamitang wala sa atin. “Magpokus sa kung ano ang mayroon.”

Ito ang ehemplo ng thinking-out-of-the-box, at magandang test case ito ng paggamit ng civilian power sa mga pagkakataong may limitasyon ang military power.

Sa cat-and-mouse game sa West Philippine Sea, kung mano-normalize ang paglalayag ng mga sibilyan sa karagatang ito, lalo nating mafe-flex ang muscle ng sovereign rights ng Pilipinas sa mga ocean features tulad ng Ayungin Shoal, Bajo de Masinloc, at Panatag Shoat, to name a few.

Uulitin natin, ang Ayungin at Panatag ay pasok sa exclusive economic zone o EEZ ng Pilipinas at may eksklusibo tayong karapatang makinabang sa mga resources dito. 

Hinahamon namin ang ibang civil society na mamasyal sa WPS, halimbawa ang Rotarians, religious groups, at maging mga businessmen. Sana’y may umusbong na masigabong tourism industry sa West Philippine Sea.

Ano ang konkretong magagawa ng civil society sa WPS? Mailalagay nila sa spotlight ang matinding marine environmental damage na dulot ng Chinese activity sa lugar. 

May record ang mga Chinese sa pagsasagawa ng destructive na aktibidad tulad ng panghuhuli ng mga turtle at pagha-harvest ng giant clams sa WPS. Konkretong halimbawa: matapos dumaong sa Rozul Reef at Escoda Shoal ang 15-33 maritime militia vessels ng Tsina, nasira ang marine ecosystem sa lugar at ngayo’y “lifeless with minimal to no signs of life” ayon sa isang pagsu-survey ng Philippine Coast Guard. Panoorin sa videong ito ang dating underwater paradise na Rozul Reef.

Ngayong Human Rights Day, alalahanin natin ang karapatang pantao sa framework ng global peace: ito’y ang pagkakaroon ng isang “common moral language.” Pasok diyan ang mga prinsipyo ng soberanya at non-interference, kasama na ang right to economic development.

Hinihimok natin ang Tsina na tumalima sa common moral language sa pagrespeto sa soberanya ng ibang bansa tulad ng Pilipinas, lalo na ang exclusive economic zone natin. Kapag nilalabag ng Tsina ang karapatan natin sa ating mga karagatan, nagiging banta ito sa ating food security at economic development.

Matinding reminder ang civil society initiative na ito na hindi puwedeng mag-island grabbing ang Tsina. Reminder ito na hindi ito simpleng usapin ng agawan-base ng mga hukbong militar. Ito’y tungkol sa karapatang sibilyan: karapatang mabuhay, maghanapbuhay, at anihin ang yaman ng karagatan at lupain.

Ito’y mensahe ng mga ordinaryong mamamayan ng Pilipinas sa Tsina na naninindigan para sa karapatan natin sa West Philppine Sea. Dahil atin ito! – Rappler.com